Γιατί οι αστικές περιοχές χρειάζονται την Περμακουλτούρα: Το πρόβλημα είναι η λύση!

Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμάται ότι περίπου το 66% του παγκοσμίου πληθυσμού θα ζει σε πόλεις μέχρι το 2050.

Οι συνέπειες αυτού του στατιστικού για την ανθρωπότητα και το περιβάλλον είναι μεγάλες. Δεδομένου ότι στις πόλεις η χρήση πόρων είναι συνήθως πολύ εντατική, απαιτούνται τεράστια ποσά ενέργειας, νερού, τροφίμων και άλλων φυσικών πόρων, και θέτουν έτσι ένα πολύ μεγάλο φορτίο στον πλανήτη μας για να λειτουργούν. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να είναι έτσι.

Οι αστικές περιοχές παρέχουν ένα τέλειο εργαστήριο για τη μετατροπή του κόσμου μας σε βιώσιμο. Αντί να αποτελούν μια τεράστια αποστράγγιση του περιβάλλοντος και των φυσικών μας πόρων, οι πόλεις μπορούν να γίνουν αυτοσυντηρούμενες και να καλύψουν τις ανάγκες όλων των ανθρώπων. Με την εφαρμογή του permaculture design και άλλων βιώσιμων αρχών, οι πόλεις μπορούν να παράγουν τη δική τους ενέργεια, να ανακυκλώνουν συνεχώς τους πόρους τους, να παράγουν τα δικά τους τρόφιμα, να συλλέγουν και να διατηρούν το νερό.

Με την ενσωμάτωση της περμακουλτούρας στο πώς να σχεδιάζουμε και να οικοδομούμε τις πόλεις μας και μέσα από αυτό τους τρόπους που ζούμε σε αυτές, μπορούμε να παράγουμε και να ανακυκλώσουμε πολλά από αυτά που χρειαζόμαστε και δεν χρειάζεται πλέον να επιβαρύνουμε τους πόρους που παίρναμε από τις αγροτικές περιοχές μας. Αυτό θα επέτρεπε σε πολλά οικοσυστήματα όπως τα δάση να ανακάμψουν και θα μπορούσαμε να εργαστούμε πιο εύκολα για να αποκαταστήσουμε τα υποβαθμισμένα τοπία σε όλο τον κόσμο, τα οποία θα βοηθούσαν στην αποκατάσταση του εδάφους, της γης, των παγκόσμιων οικοσυστημάτων μας και στη διατήρηση των βασικών αναγκών της ανθρωπότητας.

Αν και τα ανθρώπινα όντα έχουν πράγματι προκαλέσει μεγάλη ζημιά στον κόσμο μας, είμαστε εγγενώς μέρος της φύσης και ως εκ τούτου μπορούμε να διαδραματίσουμε σημαντικό ρόλο στην επούλωση του πλανήτη μας.

Αν και η μετάβαση προς αυτό το βιώσιμο μέλλον θα απαιτήσει μια τεράστια μετατόπιση στο πώς ζούμε ως είδος σε σχέση με το σπίτι μας εδώ στον πλανήτη Γη, για να ζήσουμε με τρόπο που πολλοί δεν είναι ακόμα έτοιμοι, υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούμε να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε και να μεταβαίνουμε προς αυτές τις δυνατότητες σήμερα.

Αξίζει να λάβετε υπόψη ότι καμία από τις υπέροχες ανθρώπινες προόδους που έχουμε σήμερα, όπως η ίδια η ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείτε για να διαβάσετε αυτό το άρθρο, δεν συνέβη τυχαία. Αναπτύχθηκαν επειδή οι άνθρωποι εργάστηκαν σκληρά για να τις κάνουν να συμβούν και πολλές φορές μάλιστα απέτυχαν πριν φτάσουν στην επιτυχία.

Ακολουθούν μερικοί από τους πολλούς τρόπους με τους οποίους η περμακουλτούρα έχει τη δυνατότητα να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε μερικές από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στις αστικές περιοχές σε όλο τον κόσμο.

1. Ενεργειακή χρήση: Σήμερα, οι αστικές περιοχές σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν και εισάγουν μεγάλες ποσότητες ενεργειακών πόρων (συχνά βασισμένων σε ορυκτά καύσιμα) για να λειτουργούν με ηλεκτρισμό, να λειτουργούν συστήματα θέρμανσης και ψύξης κτιρίων, καθώς και να χρησιμοποιούν πολλά άλλα στοιχεία υποδομής, όπως η άντληση νερού και η επεξεργασία λυμάτων.  Η περμακουλτουρα προσφέρει πρακτικές λύσεις σε αυτό το πρόβλημα, όπως η ενσωμάτωση παθητικού ηλιακού σχεδιασμού, η φυσική επεξεργασία λυμάτων, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική  και η κατασκευή κτιρίων και σπιτιών που όχι μόνο δεν απαιτούν εξωτερική ενέργεια για θέρμανση και ψύξη αλλά παράγουν και τη δική τους ενέργεια και τροφοδοτούν την περίσσεια ενέργεια που παράγεται στο ενεργειακό δίκτυο της πόλης.
2. Το φαινόμενο της “αστικής θερμότητας”: Μεγάλες επιφάνειες από τσιμέντο, καθώς και η συνολική έλλειψη δέντρων και άλλης βλάστησης στις αστικές περιοχές, οδηγούν στη διατήρηση της ηλιακής θερμότητας και σε μια συνολική αύξηση της θερμοκρασίας που είναι υψηλότερη από ότι στις γύρω περιοχές της υπαίθρου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο υπερθέρμανσης για τα ευάλωτα άτομα και επίσης οδηγεί σε αυξημένη ζήτηση για χρήση ηλεκτρικού ρεύματος που απαιτείται για την ψύξη των κτιρίων κατά τη διάρκεια θερμών ημερών. Η περμακουλτούρα μπορεί να βοηθήσει σημαντικά το πρόβλημα αυτό με την αύξηση της συνολικής βλαστικής κάλυψης στις αστικές περιοχές μέσω της φύτευσης, όπως η δημιουργία κήπων και τροφικών δασών, η φύτευση θάμνων και δέντρων, η επαναφύτευση των εγκαταλελειμμένων αστικών περιοχών και η αποκατάσταση φυσικών τοπίων. Με την αύξηση της βλάστησης που υπάρχει σε μια αστική περιοχή, η ηλιακή ενέργεια συλλέγεται από τα φυτά αντί να θερμαίνει το τσιμέντο και κατά συνέπεια το  αστικό περιβάλλον. Μπορούν να φυτευθούν πράσινες στέγες πάνω από τα κτίρια της πόλης και να χρησιμοποιηθούν για να μειώσουν τόσο την χρήση ενέργειας των κτιρίων όσο και των σπιτιών και να μειώσουν το φαινόμενο της ‘’αστικής θερμότητας’’.
3. Ζήτηση  φυσικών πόρων και απόβλητα: Είναι απολύτως αληθές ότι, με λίγες εξαιρέσεις, οι πόλεις εισάγουν τεράστιες ποσότητες υλικών πόρων, ενώ εξάγουν μεγάλες ποσότητες αποβλήτων. Σε καμία περίπτωση αυτό δεν είναι βιώσιμο. Κανένα οικοσύστημα στη φύση δεν λειτουργεί έτσι,αλλιώς θα έπαυε να λειτουργεί σύντομα. Οι πόλεις μας πρέπει να αρχίσουν να λειτουργούν πολύ περισσότερο σαν οικοσυστήματα,  να ανακυκλώνουν και να διαχειρίζονται τους πόρους τους πολύ πιο αποτελεσματικά. Ενώ η ανακύκλωση υλικών όπως τα μπουκάλια, τα μεταλλικά δοχεία και το χαρτί είναι απολύτως αναγκαία, υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που δεν είναι ανακυκλώσιμα και εξακολουθούν να καταλήγουν σε χωματερές. Πρέπει να σχεδιάσουμε και να κάνουμε πράγματα που θα χρησιμοποιηθούν ξανά και ξανά και δεν θα ρυπαίνουν τη γη, το νερό, τον αέρα και εμάς τους ίδιους. Τα απορρίμματα τροφίμων μας μπορούν να χρησιμοποιηθούν και πάλι ως λίπασμα για τη δημιουργία υγιούς εδάφους. Ακόμη και τα ανθρώπινα απόβλητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ νέου στο έδαφος και στα καύσιμα, αν σχεδιάσουμε αποδοτικά και ασφαλή συστήματα για να τα αξιοποιήσουμε σωστά. Οι πόλεις είναι ιδανικές τοποθεσίες για συστήματα ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης, διότι υπάρχουν οι υποδομές για να το υποστηρίξουν.
4. Τροφή και πείνα: H περμακουλτούρα μας δείχνει πολύ καλα έως εξαιρετικά πώς να καλλιεργήσουμε τρόφιμα αποτελεσματικά σχεδόν παντού, από τους κοινοτικούς κήπους μέχρι τους υπερυψωμένους κήπους τύπου ‘’hugelkultur’’ και τους σπειροειδής βοτανοκηπους, τους ταρατσόκηπους, τις βιώσιμες αστικές φάρμες, την δημιουργία κήπων στο περβάζι παραθύρων και στα μπαλκόνια διαμερισμάτων, παράγωντας ψάρια και βρώσιμα φυτά μέσω aquaponics, και ακόμη και την ανάπτυξη τροφίμων σε εσωτερικούς χώρους. Με τόσες πολλές επιλογές, δεν υπάρχει λόγος να να μην καλλιεργεί κάθε οικογένεια από κάτι. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι αυτοί που γνωρίζουν την περμακουλτούρα και την αειφόρο καλλιέργεια να δείξουν στους υπόλοιπους πως να καλλιεργούν και να τους ενθαρρύνουν να το κανουν.
5. Νερό: Λόγω της υδατικής έλλειψης παγκοσμίως στις μέρες μας, το νερό είναι ένας φυσικός πόρος στον οποίο πρέπει να επικεντρωθούμε απολύτως στις αστικές περιοχές και να βρούμε βιώσιμες λύσεις. Απλά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς καθαρό νερό. Στις πόλεις το σπαταλάμε ή δεν έχουμε αρκετό λόγω της ξηρασίας, έχουμε να αντιμετωπίσουμε φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με αυτό, όπως πλημμύρες,  και σε πολλές κοινότητες έχουν μολυσμένο πόσιμο νερό. Η περμακουλτούρα προσφέρει πολλές λύσεις στα προβλήματα των υδάτινων πόρων στα αστικά κέντρα. Το τρεχούμενο νερό  που χάνεται κυλώντας σε αδιάβροχες επιφάνειες ,πχ. δρόμους, μπορεί να αξιοποιηθεί στους κήπους. Οι πλημμύρες μπορούν να μετριαστούν μέσω της φύτευσης πολυετούς βλάστησης με βαθιές ρίζες και της δημιουργίας αυλακώσεων σε αστικά τοπία, γεγονός που όχι μόνο θα επιβραδύνει την ροή του νερού αλλά θα συμβάλει επίσης στην επαναφόρτιση υδάτινων φορέων που μπορούν να παρέχουν νερό όταν άλλοι υδάτινοι πόροι δεν μπορούν. Μπορούμε επίσης να συλλέξουμε νερά της βροχής σε αστικές περιοχές, να εξαλείψουμε την σπάταλη πρακτική του ποτίσματος του γκαζόν,χρησιμοποιώντας εδαφοκάλυψη στους κήπους αντί να ποτίζουμε άσκοπα, εφαρμόζοντας φυσική και αποτελεσματική επεξεργασία λυμάτων και  εξάλειπτωντας τη χρήση τοξικών χημικών ουσιών στο γρασίδι και τους κήπους που ρυπαίνουν τους υδάτινους πόρους.
6. Φτώχεια και ανεργεία: Σε αυτή την περίπτωση, το πρόβλημα είναι πραγματικά η λύση! Ενώ το σημερινό οικονομικό σύστημα θεωρεί την αφθονία των ανέργων και των υποαπασχολούμενων εργαζομένων ως «externality» (δλδ πιο απλά κατι σαν παράπλευρη απώλεια) μας παρουσιάστηκε η ιδανική ευκαιρία να δημιουργήσουμε μια βιώσιμη ζωή για την ανθρωπότητα, αποκαθιστώντας το περιβάλλον, παράγωντας μόνοι μας την τροφή μας και θεραπεύοντας τους εαυτούς μας και τον πλανήτη μας. Το πρόβλημα είναι ότι αυτήν η οικονομία θεωρεί ότι οι φυσικοί πόροι είναι ανεξάντλητοι και ότι οι άνθρωποι είναι αναλώσιμοι. Τι θα συνέβαινε αν σχεδιάζαμε μια νέα βιώσιμη οικονομία, όπου οι άνθρωποι θεωρούνται  πηγή δεξιοτήτων, ταλέντων και αξιών και ψάχναμε να βρούμε πραγματικές λύσεις σε μερικά από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα ως είδος; Τι θα γινόταν αν το περιβάλλον μας αναγνωριζόταν πλήρως ως μέρος της οικονομίας μας και το αντιμετωπίσαμε ως τον ανεκτίμητο πόρο που πραγματικά είναι και δεν μπορεί να αντικατασταθεί; Μπορούμε πράγματι να καταλήξουμε σε μια βιώσιμη οικονομία που οδηγεί στην υγεία και την αφθονία για όλους.
7. Διάσωση των επικονιαστών: Επειδή η περμακουλτούρα ενθαρρύνει τα φυσικά οικοσυστήματα και τη βιώσιμη παραγωγή τροφίμων, τον φυσικό έλεγχο των παρασίτων, ενθαρρύνει τα ντόπια φυτά που υποστηρίζουν τους επικονιαστές και δεν χρησιμοποιεί τοξικές χημικές ουσίες που τους σκοτώνουν, έχουμε μια πραγματική ευκαιρία  να υποστηρίξουμε υγιείς πληθυσμούς επικονιαστών στις αστικές περιοχές. Στην πραγματικότητα, με την ευρεία χρήση των γεωργικών χημικών χημικών ουσιών που σκοτώνουν σε αγροτικές περιοχές τους επικονιαστές, οι τελευταίοι στις αστικές περιοχές μπορούν πράγματι να βοηθήσουν ώστε να σώσουν το είδος τους. Κάθε προσπάθεια βοηθά.
8. Μετακινήσεις: Οι άνθρωποι που ζουν σε αστικές περιοχές έχουν μια ευκαιρία να μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μεταφορών τους. Στις αστικές περιοχές, μπορούμε να κάνουμε ποδήλατο, να περπατήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα μαζικής μεταφοράς για να φτάσουμε από μέρος σε μέρος και συνήθως δεν πρέπει να πάμε πολύ μακριά για να πάρουμε τα πράγματα που χρειαζόμαστε, όπως τα τρόφιμα και τα ρούχα. Αν πρέπει να οδηγήσουμε για κάπου, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε από κοινού με κάποιον άλλο το αυτοκίνητο ή να προμηθευτούμε ηλεκτροκίνητο.
9. ‘Ελλειψη φυσικού περιβάλλοντος λόγω αστικής εξάπλωσης: Λόγω της αυξημένης εξάπλωσης του αστικού περιβάλλοντος, ο κόσμος πλέον βιώνει σε μεγάλο βαθμό την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, τον κίνδυνο εξαφάνισης πολλών ειδών άγριας ζωής και την απώλεια λειτουργικών οικοσυστημάτων. Ωστόσο, εάν ξεκινήσαμε να επανασχεδιάζουμε τις αστικές μας περιοχές χρησιμοποιώντας την περμακουλτούρα, ίσως μπορούμε να μειώσουμε αυτή την συνεχώς αυξανόμενη καταστροφή φυσικού περιβάλλοντος, να αντιστρέψουμε μεγάλο μέρος των ζημιών και τελικά να μετατρέψουμε τους  οικισμούς μας σε κάτι που μιμείται τη φύση αλλά και συνεργάζεται με αυτή. Ο απώτερος στόχος της περμακουλτούρας είναι να ζούμε σε αρμονία με το φυσικό μας περιβάλλον. Το αστικό τοπίο είναι το τέλειο μέρος για την ανθρωπότητα να μάθει πώς να μετατρέψει την ουτοπία σε πραγματικότητα.

Source: https://permaculturenews.org/2017/02/08/urban-areas-need-permaculture-problem-solution/

Μετάφραση:
Utopia Project (utopiaproj@protonmail.com)